Sitopia: Vers voedsel van dichtbij
LEERDAM • ,,Wist je dat de boodschappen die we bij een grote supermarkt halen gemiddeld dertigduizend kilometer hebben afgelegd voordat die op ons bord terecht komen? Dit kan anders volgens ons."
Sylvia Terpstra van Natuur- en Duurzaamheidscentrum SchaikseWeelde laat er geen twijfel over bestaan: ,,De duurzaamheids-opgave is enorm, maar daar kunnen we niet omheen, vooral met het oog op onze kinderen en kleinkinderen!" Groenten, kruiden, fruit, vlees, eieren, kaas, sapjes, bier, honing, brood; volgens haar kan het allemaal rechtstreeks bij de boer gekocht worden in de omgeving van Leerdam. Samen met Ankie Lübbers heeft ze vorig jaar de kleinschalige voedselcoöperatie Sitopia opgericht. ,,In het Grieks betekent 'sitos' voedsel, en 'topia' plaats, dus: voedsel van dichtbij. Lokaal en van het seizoen je verse boodschappen doen kan een kleine bijdrage leveren aan de CO2-reductie en een gezondere wereld en levensstijl."
Makers en opmakers
Er zijn al zes leveranciers bij Sitopia aangesloten; de Lingeloods en Kruidenbrouwerij uit Asperen, de Vuurhoeve en voedselbos SchaikseWeelde uit Leerdam, de Landlevenwinkel uit Schoonrewoerd, en melkveebedrijf Oskam uit Acquoy. Die worden de 'makers' genoemd, terwijl de afnemers als 'opmakers' worden aangeduid. Er zijn op dit moment ruim dertig opmakers die hun boodschappen via de site www.voedselcoop.eu (afdeling Sitopia Leerdam) doorgeven en op donderdagavond komen ophalen bij SchaikseWeelde aan de Schaikseweg 79, tussen Leerdam en Schoonrewoerd in, waar nu een feestje gevierd wordt vanwege het één-jarig bestaan.
Klaverzuring en knoflook
Het regent, maar de lampjes lokken ons het donkere groen in, deze avond om half zeven. Een lange houten tafel onder dito overkapping is versierd met waxinelichtjes, en er staan potten thee en koffie. De binnendruppelende bezoekers brengen zelfgemaakte lekkernijen mee. Renate Kleijn-Brouwer van De Kruidenbrouwerij somt moeiteloos minstens zes ingrediënten op die in haar kruidenboter zijn verwerkt, waar onder klaverzuring en knoflook, vanmiddag vers in haar kruidentuin geplukt. De sfeer is vrolijk. ,,Om dit met een groep te doen is fijn en gezellig" zegt opmaker Annemarie van der Kolk. ,,En je proeft zoveel verschil als je lokaal voedsel koopt, het vlees heeft echt een goede smaak. Laatst haalden we even snel een hamburgerbroodje in de supermarkt, maar we waren zo teleurgesteld." Daarnaast vindt ze het prettig dat de lokale ondernemers op deze manier gesteund worden. ,,En met een groep is het ook fijn en gezellig, want je hebt een gezamenlijk doel." Een andere opmaker valt haar bij: ,,Dat klopt. Ik ben ook heel blij met de versheid en kwaliteit, je krijgt groente van het seizoen. Ooit heb ik wel een moestuin gehad, vooral zodat de kinderen zouden leren dat de boontjes niet uit een potje komen, maar het kostte me teveel tijd."
Nieuwe kringen
,,Dertig opmakers gaat nog precies" zegt Sylvia. ,,Komen er meer bij dan moeten we een tweede kring openen, want anders passen alle boodschappen niet meer in de auto." De opmakers rijden namelijk op donderdagavond volgens een ophaalschema om de beurt langs de makers om alle bestellingen op te halen en naar SchaikseWeelde te brengen. ,,Dat is de enige tegenprestatie die je levert als deelnemer aan de coöperatie" zegt Annemarie, ,,je bent misschien maar twee keer per jaar aan de beurt." Hoewel haar partner Bas Speekenbrink ook regelmatig het gras komt maaien bij SchaikseWeelde. De opmakers halen hun eigen bestelling af, die in karton is verpakt. ,,De betalingen gaan op basis van vertrouwen via tikkies, en dat werkt prima" zegt Sylvia tevreden. Ze hoopt dat er elders in de gemeente, bijvoorbeeld in Vianen, Meerkerk of Ameide, nieuwe kringen zullen ontstaan.
Wil je dit concept ook uitproberen of meteen mee gaan doen? Bel of mail Sylvia Terpstra: info@schaikseweelde.nl / 0611072683.
Levien Vermeer